30 Aralık 2013 Pazartesi

Araç Paylaşım Sistemi YOYO İzlenimleri

Bugünlerde "Yoyo" deyince, aklınıza at-çek hareketini yapmak suretiyle oynadığınız çocukluk oyuncağınız gelmesin. İstanbul'dakiler zaten anlamıştır neyden bahsettiğimi, ama İstanbul'da yaşamayanlar için açıklayayım. Yoyo, İstanbul merkezli saatlik araç kiralama şirketi. Günümüz Yoyo'sunda bu sefer kullan-bırak hareketini yaparak saatlik araç kiralayıp süresi bittiği zaman aracı geri bırakıyorsunuz.

Geçtiğimiz yaz Amerika'da geçirdiğim süre boyunca Zipcar'ı (oraların Yoyo'sunu) bolca gözlemlemiştim. Avrupa'daki araç paylaşım sistemleri car2go ve DriveNow hakkında da bilgim vardı. Hal böyle olunca yurda döndüğümde aklıma ilk gelen "Türkiye'deki araç paylaşım sistemleri ne durumda peki?" sorusu oldu. Önce, Türkiye'de hizmet veren üç araç paylaşım şirketini kağıt üstünde derinlemesine karşılaştırdım. Sonra, üç şirketi de pratikte denemeye başladım. Diğer iki şirketin ardınan geçtiğimiz cuma günü Yoyo'yu da deneyip pratikte kullanım testlerini tamamlamış oldum. Şimdi, diğer testlerin yanında bu yazıdaki Yoyo deneyimimi de okuyup size göre en iyi araç paylaşım sistemi hangisi kolaylıkla karar verebilirsiniz. Sorunuz varsa yorumlarda sormaktan çekinmeyin :) 
Kanyon AVM'de yer alan hızlı şarj istasyonuyla 
Tarih 27 Aralık Cuma, saat 10. Tesla'yı teslim almak için Kanyon AVM'deyim. Tesla kim peki? Yoyo'da her aracın bir ismi var. Elektrikli Smart'ın ismini ise Tesla koymuşlar. Yoyo'yu denemenin yanında Tesla'yı (Türkiye'deki tek elektrikli Smart'ı) da test edeceğim için heyecanlıyım. Yoyo Satış Müdürü Sadık Bey beni karşılıyor. Yoyo hakkında kısa kısa bilgiler veriyor. Sadık Bey'in aktardığı bilgilere göre yakın zamanda Ankara'da da hizmet vermeye başlayan Yoyo, hızlı büyümesine devam edecek. Tesla'nın kardeşleri olacak, elektrikli araçların sayısı hızla artacak. Nisan ayında Türkiye'de satışa sunulması beklenen elektrikli BMW i3 Yoyo filosuna dahil edilecek. Yoyo'dan sonra Tesla hakkında konuşmaya başlıyoruz. 
Electric Drive (ED) demek elektrik gücüyle hareket etmek, sıfır emisyon değerine sahip olup çevreye zarar vermemek demek.
Orta konsolun üstündeki iki göstergeden; soldaki batarya doluluk oranını, sağdaki batarya kullanım oranını gösteriyor. Gaza basmadan yol alırken araç bir yandan da şarj oluyor.

Smart Fortwo ED'nin normal yakıtlı Fortwo'lardan en büyük farkı elektrik motorunun olması ve elektrik enerjisiyle çalışması. Fortwo ED'nin Türkiye'de satışı yok. Araç, Mercedes-Benz Türkiye tarafından Yoyo için Türkiye'ye getirilmiş, aynı zamanda Türkiye'deki tek Smart Fortwo ED olma özelliğini taşıyor. Araç tam anlamıyla Yoyo'ya ait olmadığı için diğer Yoyo araçlarında yer alan kart ile kapı açma sistemi Tesla'da yok. Kapılarını anahtar ile açıp kapatıyorsunuz. Tesla'nın fabrika verisi menzili 130 km, ancak dağlı tepeli İstanbul düşünüldüğünde Yoyo tarafından ortalama menzil 110 km olarak açıklanıyor. Klima, radyo, koltuk ısıtıcısı gibi her türlü elektrikli donanım kullanımı da aracın menzilini düşürüyor. Batarya şarj yüzdesi ise orta konsoldaki göstergeden takip ediliyor. Göstergeye bakıyorum. Batarya doluluk oranı %100. Anahtarı yuvasına takıp aracı çalıştırıyorum. Motor gürültüsü yok. Tesla'nın çalışığına ikna olmak için direksiyonun arkasındaki gösergeye bakmanız gerekiyor. Göstergede "READY" yazısını okuduğumda yola koyuluyorum. İstikamet, Garipçe Köyü.

Kanyon'dan çıktıktan sonra Koç Üniversitesi Batı Yurdu'ndan bir arkadaşımı (Emre) alıp Garipçe Köyü'ne devam ettim. 25 km'nin biraz üzerinde olan mesafe sonunda batarya doluluk oranı %80'e geriledi. 
Garipçe Köyü'nden 3. köprünün Anadolu Yakası'ndaki ayakları görülebiliyor.
3. boğaz köprüsünün yeri netleştikten sonra Garipçe Köyü'nün bilinilirliği arttı. Özellikle kahvaltı için tercih ediliyor Garipçe Köyü. Köprünün Avrupa Yakası'ndaki ayağı köyün yaklaşık 1.5 km güneyinde yükseliyor. Köprü bağlantı yollarına yer açmak için Kuzey Ormanları'ndaki büyük ağaç katliamı ise çoktan başlamış. Çevreciler de dahil olmak üzere birçok aktivist grup bu yıkımı durdurmaya çalışmıştı, ancak orman katliamı bir türlü engellenememişti. Tesla, sıfır karbon salınımı sayesinde çevreye hiçbir zarar vermiyor. Kuzey Ormanları'ndaki bu büyük çevre saygısızlığının yanında filosuna elektrikli araç dahil edip elektrikli araç kullanımını teşvik eden Yoyo'ya bir alkış lütfen. 

Bir tarafta orman katliamı, diğer tarafta çevre dostu Tesla.
Bu arada, Tesla'yı kullanırken zaman zaman Lamborghini kullanıyor gibi hissedebiliyorsunuz :) Trafikte size dönen meraklı bakışların dışında köy meydanında da Tesla büyük ilgi odağı oldu.  Aracın elektrikli olduğunu tek görüşte fark eden Garipçeliler, aracın çalışma prensibi, fiyatı hakkında sorular sormaya başladılar.
Garipçe Aydın Restaurant'ın köy kahvaltısı başarılı. Serpme kahvaltı kişi başı 25 TL. 
Kahvaltıdan sonra Kanyon'a geri döndük. Bu arada bataryanın %45'ini bitirdik. Özellikle Sarıyer sonrasında tırmanışa geçtiğimizde batarya çok daha hızlı bir şekilde azalmaya devam etti. Performans konusunda ise hiçbir negatif yön yok. 0-60 km/h hızlanması 4.8 saniye. Öğleden sonra kullandığım A Serisi kadar hızlı. Daha ne diyeyim. Normal Fortwo'lardan sonra da ilaç gibi geldi Tesla. Keşke bütün Smart'lar elektrikli olsa... 
Bagaz kapağındaki bu bölümde normalde ev tipi şarj kablosu var. Yanlış kullanımı önlemek amacıyla Yoyo bu kabloları araçtan çıkarmış. Tesla şimdilik sadece Kanyon'da şarj ediliyor.
Tesla'yı rezerve ettikten sonra rezervasyon sürenle doğru orantılı olarak araç senden sonra 0-3 saat arası kiralanamıyor. Bu süre boyunca araç şarj oluyor. Böylelikle her kullanıcının %100e yakın şarj ile yola çıkabilmesi sağlanıyor. Kanyon'daki hızlı şarj istasyonunda ortalama şarj süresi 3 saat. Tesla ile yollarımız şimdilik ayrılsa da bir diğer Yoyo yıldızı Spartacus ile yola devam ediyorum. 
Tesla ve Spartacus yanyana. Ortalarında Pelin :)
Spartacus, kıpkırmızı bir Mercedes-Benz A180(A200 AMG testini geçtiğimiz sene yapmıştık.) Yoyo kartımı ön camdaki okutucuya okutuyorum. Aynı işlemi kartımı okutmak yerine iPhone'umdaki Yoyo uygulaması ile de yapabiliyorum. Kapılar açılıyor. Başka bir arkadaşımla (Pelin) Spartacus'e atlayıp yola çıkıyoruz. Bu sefer hedefimiz, Tarihi Vefa Bozacısı.
İstanbul'un hatta Türkiye'nin en ünlü bozacısında boza için. 
Atatürk'ün boza içtiği bardak mekanın baş köşesinde hala sergileniyor.
Tesla'da yer alamayan Yoyo hizmetleri Spartacus'te yer alıyor. Ön camdaki kart okuyucunun yanı sıra müşteri hizmetleri ile iletişimi sağlayacak özel bir çağrı butonu var. Kiralama sırasında herhangi bir problem olduğunda bu butona bastığınızda direk olarak müşteri hizmetlerine bağlanıyorsunuz. Benim kullanmamı gerektirecek bir durum olmadı, ama acil durumlarda işe yarayacak kesinlikle başarılı bir çözüm. Diğer araç paylaşım şirketlerinde bu destek hizmeti yok.  
Vefa Bozacısı'nın bulunduğu bölgede birkaç otopark var. Bu otoparklarda anahtar bırakmanız gerektiğinden park için İspark noktalarını tercih etmek daha mantıklı. Vefa Bozacısı'nın yakınlarındaki sokaklar İspark'ın.
Spartacus'le de geçirdiğimiz vaktin sonuna geldik. Kanyon'a doğru yola çıktık, ama caaanım İstanbul trafiği de bizimle birlikte bu sefer :) Yoyo'dan araç kiralayacaklara bir hatırlatma: Aracı geri bırakırken İstanbul trafiğini gözardı etmeyin. Geç kalınan her 15 dk. için 25 TL ödeniyor. Ayrıca, senden sonraki kullanıcı için Yoyo başka bir araç temin etse de sen, senden sonraki kullanıcıya ayıp etmiş oluyorsun. 

Peki, böyle keyifli günü yaşamak ne kadara mal olurdu?

Tesla'nın 3 saatlik araç kirası ==> 3 * 13TL = 39 TL.
Tesla'nın km ücreti ==> Yok :) 
Spartacus'ün 3 saatlik araç kirası ==> 3 * 17 TL = 51 TL.
Spartacus'ün km ücreti ==> Yaklaşık 25 km * 0.55 TL = 13.75 TL 

Sonuç

Makul bir bütçeyle Garipçe Köyü ve Vefa Bozacısı gibi İstanbul'daki iki gizli lokasyona araç paylaşımı şirketlerini kullanarak kolayca ve konforlu bir şekilde ulaşabilirsiniz. Yoyo'yu tercih ederseniz daha "özel" araçlarla yolculuk edersiniz. Gerek şirketin gerekse çalışanların müşteri memnuniyeti odaklı yaklaşımları hoşunuza gider. Aldığınız hizmetten son derece memnun bir şekilde en kısa zamanda tekrar Yoyo'lamak isteyebilirsiniz. Diğer iki firma ile karşılaştırıldığında Yoyo'nun belki de en olumsuz noktası kartınızdan çekilen provizyonun yüksek olması ve kaza anında ödeyebileceğiniz maksimum miktarın fazlalığı. (Ücret detayları için buraya tıklayın.)

Bir Daha Yoyolar Mıyım?

Evet.


Sistemi denemem için araç temin eden Yoyo'ya teşekkürler.


Bu arada, Smart Fortwo ED'nin detaylı testine bu linke tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Düşüncelerinizi yorumlarda paylaşın..